STAROSTA OPOCZYŃSKI
Opoczno, dnia 28.04.2023r.
GN.6824.1.1.2022
D E C Y Z J A
Na podstawie art. 1 ust. 2, art. 8 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 29 czerwca 1963r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. 2022r., poz. 140) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2022r., poz. 2000)
Starosta Opoczyński
orzeka
odmówić odmówić uznania za mienie gromadzkie nieruchomości położonej w obrębie ewidencyjnym Kolonia Klew, gm. Żarnów, oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr: 121 o pow. 1,52 ha.
U z a s a d n i e n i e
Wnioskiem nr POŚK.N.6825.1.2022 z dnia 14.01.2022r. Wójt Gminy Żarnów wystąpił do Starosty Opoczyńskiego o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie uznania za mienie gminne na podstawie przepisów ustawy z dnia29 czerwca 1963r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, nieruchomości położonej w obrębie ewidencyjnym Kolonia Klew gm. Żarnów, oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr 121 o pow. 1,52 ha.
Do wniosku nie zostały dołączone żadne dokumenty poświadczające własność przedmiotowego gruntu jako mienia gromadzkiego.
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 29 czerwca 1963r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych (Dz. U. 2022r., poz. 140), zwanej dalej ustawą, starosta wydaje decyzję o ustaleniu, które spośród nieruchomości o których mowa w art. 1 ust. 2 i 3 ustawy stanowią mienie gromadzkie. Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych, decyzję wydaje się biorąc pod uwagę stan nieruchomości istniejący w dacie wejścia w życie ustawy tj. w dniu 5 lipca 1963r. Z tego względu decyzja ma charakter deklaratoryjny (wyroki: NSA z dnia 22.09.1995 r. SA/Kr 2717/94, NSA z dnia 20.09.1995 r. II SA/łd 1281/95).
Zgodnie z treścią wyżej powołanej ustawy za mienie gromadzkie można uznać te nieruchomości rolne, leśne obszary wodne położone na terenach wiejskich, które stanowią mienie gromadzkie w rozumieniu przepisów o zarządzie takim mieniem, jeżeli przed dniem wejścia w życie ustawy tj. w dniu 5 lipca 1963r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, były faktycznie użytkowane przez mieszkańców wsi.
Jak wynika z tego przepisu, definicja mienia gromadzkiego zawiera się w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów z 29.11.1962r. w sprawie zarządu mieniem gromadzkim oraz trybu jego zbywania (Dz.U. z 1962r. Nr 64, poz. 303 ze zm.). Przez definicję mienia gromadzkiego należy rozumieć mienie, które do dnia wejścia w życie ustawy z dnia 25.09.1954 r. o reformie podziału administracyjnego i o powołaniu Gromadzkich Rad Narodowych (Dz.U. Nr 43, poz. 191) stanowiło majątek dawnych gromad jako majątek gromadzki, dobro gromady oraz inne prawa majątkowe.
Przez dawne gromady rozumieć należy gromady istniejące do dnia wejścia w życie wskazanej ustawy z dnia 25.09.1954r. o reformie podziału administracyjnego wsi i powołaniu gromadzkich rad narodowych (§ 1 pkt. 3).
Na majątek gromadzki składały się grunty stanowiące własność gromady, nadane jej także na podstawie tabel likwidacyjnych oraz nabyte przezeń na podstawie czynności prawnych, a także wydzielone jako dobro gromady, przeznaczone na cele ogólne mieszkańców gromady, czyli mieszkańców wsi. Przeznaczeniem ich było zaspokojenie zbiorowych potrzeb publicznych mieszkańców wsi związanych z administracją, oświatą, utrzymaniem sołtysa, szkoły, karczmy, kowala itp. Czerpane z nich pożytki zarówno cywilne (czynsze z dzierżawy) jak i naturalne (glina , żwir, torf) zużywane były na te cele.
W pierwszych rejestrach gruntów, obrębu Kolonia Klew, gm. Żarnów założonych w 1959r., w jednostce rejestrowej nr 60 we władaniu – Wspólnota Wsi Kolonia Klew ujawniona została działka nr 93 o pow. 1,54 ha. W 1990r. na terenie obrębu Kolonia Klew przeprowadzono aktualizację ewidencji gruntów skutkiem czego nastąpiła zmiana powierzchni i numeracji działek. Działka nr 93 o pow. 1,54 ha otrzymała nr 121 o pow. 1,52 ha. Aktualnie w ewidencji gruntów i budynków działka nr 121 o pow. 1,52 ha figuruje w pozycji rejestrowej G.132 w której wpisano władanie samoistne – „Wspólnota Wsi Kolonia Klew.”
Do ustalenia zatem czy przedmiotowa nieruchomość stanowiła mienie gromadzkie na dzień 5 lipca 1963r. istotne znaczenie ma okoliczność, czy nieruchomość ta należała do istniejących w okresie od 1933r. do 1954r. gromad, jako jednostki samorządu terytorialnego, mającego osobowość prawną i będących podmiotami praw i obowiązków oraz czy przed dniem 5 lipca 1963r. była faktycznie użytkowana wspólnie przez mieszkańców wsi Kolonia Klew.
Istotny jest stan prawny w okresie poprzedzającym tę datę, a w szczególności, to czy wnioskowana nieruchomość należała do istniejącej w okresie 1933 do 1954r. Gromady jako jednostki samorządu terytorialnego, mającej osobowość prawną i będącej podmiotem praw i obowiązków. Do zaliczenia w/w działki obrębu Kolonia Klew w poczet mienia gromadzkiego w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, niezbędne było wykazanie, że przed dniem wejścia w życie ustawy była ona faktycznie użytkowana wspólnie przez mieszkańców wsi Kolonia Klew por. wyrok WSA w Kielcach z dnia 26.11.2010r. Sygn. akt II SA/KE 621/10).
Rozpatrując przedmiotowy wniosek, wobec braku dołączenia przez Gminę Żarnów dokumentów poświadczających, że działka nr 121 stanowi majątek gromadzki, przeprowadzono szczegółowe postępowanie dowodowe wykorzystując zgodnie z art. 75 Kpa dowody tj. zeznania świadków oraz szerokie poszukiwania dokumentów w archiwach państwowych.
W trakcie postępowania tut. Organ w dniu 13.09.2022r. przeprowadził oględziny przedmiotowej nieruchomości. Podczas oględzin stwierdzono, iż działka nr 121 o pow. 1,52 ha jest porośnięta trawą, samosiejkami drzew i krzewów a wokół niej znajduje się droga. Uczestniczący w oględzinach mieszkańcy, oświadczyli, że powstała po I wojnie światowej (świadkowie wiedzę taką posiadają od swoich ojców, dziadków) którą dziedzic darował mieszkańcom wsi, nie potwierdzając tego żadnymi dokumentami.
Na przedmiotowej działce znajdowała się skała/kamień który był wydobywany przez mieszkańców wsi i służył do budowy domów, budynków gospodarczych oraz dróg. Na działce przez mieszkańców zostały posadzone drzewa. Uczestnicy oględzin oświadczyli, iż w/w działkę traktują obecnie jako „park” oraz, że służy im do wypoczynku oraz rekreacji.
W celu ustalenia stanu prawnego przedmiotowej działki wystąpiono też do Archiwów Państwowych w Łodzi, Kielcach, Tomaszowie Mazowieckim oraz Radomiu o udzielenie informacji, czy w posiadanych zasobach znajduje się tabela likwidacyjna i nadawcza, nabycia w/w nieruchomości przez gromadę, lub inne dokumenty potwierdzające do kogo należała nieruchomość i jak była użytkowana przed datą 5 lipca 1963r.
Archiwum Państwowe w Radomiu pismem nr OIE.6341.1.99.2022 z dnia 14.06.2022r. poinformowało, że w aktach Urzędu Gubernialnego Radomskiego do Spraw Włościańskich znajduje się m.in. tabela likwidacyjna wsi Klew, gm. Machory, pow. opoczyński.
Tabela likwidacyjna i tabela nadawcza to urzędowe dokumenty rosyjskie, sporządzone w celu dokonania reformy uwłaszczeniowej po powstaniu styczniowym. Tabele wraz z załącznikami w postaci planów i rejestrów pomiarowych, przedkładano komisjom włościańskim, czuwającymi nad ich weryfikacją w terenie a następnie przesyłano do Komitetu Urządzającego w celu ostatecznego zatwierdzenia przez Centralną Komisję do Spraw Włościańskich. Z zatwierdzonego egzemplarza, który pozostał w Komitecie Urządzającym, sporządzano kopie, z których jedną przekazywano na przechowywanie w archiwum rządu gubernialnego a drugą właścicielom majątku i sołtysom. Do tabel likwidacyjnych i nadawczych dołączane były rejestry pomiarowe gruntów wsi sporządzone na skutek dodatkowych pomiarów lub też w związku z likwidacją serwitutów, podziałem wspólnot, czy też pracami scaleniowymi, sięgającymi okresu międzywojennego. Zdecydowana większość tabel likwidacyjnych i nadawczych sporządzana była w latach 1865 - 1870. Tabele likwidacyjne zawierają numery kolejne i nazwiska właścicieli osad tabelowych, ich powierzchnie
z podziałem na poszczególne rodzaje użytków, prawa do serwitutów i wysokość odszkodowania dla właścicieli ziemskich z tytułu likwidacji służebności. Tabele nadawcze zawierają podobne informacje za wyjątkiem wzmianki o odszkodowaniu dla właścicieli i rubryce dotyczącej praw serwitutowych. Dlatego wartość merytoryczna tych dokumentów jest wysoka.
Upoważnieni pracownicy Starostwa Powiatowego w Opocznie w dniu 07.11.2022r. w pracowni w Archiwum Państwowego w Radomiu przeglądali oraz fotografowali akta Urzędu Gubernialnego Radomskiego do Spraw Włościańskich. Następnie tut. Urząd zlecił tłumaczenie zebranych akt w przedmiotowej sprawie tłumaczowi przysięgłemu przetłumaczenie dokumentów z języka rosyjskiego.
Z dokonanego tłumaczenia wynika, że tabela likwidacyjna zawiera 33 numery gospodarstw, które przeszły na pełna własność włościan z podaną ilością ziemi w każdej działce gospodarstwa w morgach i prętach z podziałem na użytki rolne. Według zapisów niniejszej tabeli właściciele zagród zapisanych pod numerami od 1 do 33, zrezygnowali z wszelkich przysługujących im według tejże tabeli praw do serwitutów leśnych i pastwiskowych, a jako wynagrodzenie otrzymali z ziem dworskich majątku Klew jako własność odrębną ziemię.
Mimo podejmowanych prób nie odnaleziono dokumentów, z których jednoznacznie wynikało by, że w dniu wejścia w życie ustawy z dnia 29 czerwca 1963r. o zagospodarowaniu wspólnot gruntowych, tj. w dniu 5 lipca 1963r. działka objęta przedmiotowym postępowaniem administracyjnym faktycznie stanowiła ogólnodostępną działkę czyli mienie gromadzkie służące zaspokajaniu potrzeb ogółu mieszkańców dawnych gromad. Nie został odnaleziony tytuł nabycia przedmiotowej działki nr 121 przez gromadę.
Zebrany w toku postępowania administracyjnego materiał dowodowy, w tym między innymi zeznania mieszkańców wsi Kolonia Klew, gm. Żarnów, tłumaczenia tabeli nadawczej wsi Klew nie pozwala na stwierdzenie, że przed dniem 5 lipca 1963r. w/w działka faktycznie była dobrem gromady. W związku z powyższym działka będąca przedmiotem niniejszego postępowania nie spełnia ustawowych wymogów do uznania jej za mienie gromadzkie.
Z uwagi na powyższe fakty orzeczono jak w sentencji niniejszej decyzji.
Przed wydaniem decyzji zgodnie z art. 10 Kodeksu postępowania administracyjnego mieszkańcy wsi Kolonia Klew oraz Wójt Gminy Żarnów zawiadomieni zostali o prawie zapoznania się z aktami sprawy i zebranym materiałem dowodowym. W wyznaczonym terminie strony postępowania nie wniosły żadnych uwag.
Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji.
P o u c z e n i e
- Decyzja niniejsza podlega ogłoszeniu w sposób określony w art. 8 ust. 6 ustawy tj. wywieszeniu na okres 14 dni na tablicach ogłoszeń: Urzędu Gminy w Żarnowie, wsi Kolonia Klew oraz w Starostwie Powiatowym w Opocznie a także zamieszczeniu w Biuletynie Informacji Publicznej Urzędu Gminy w Żarnowie i Starostwa Powiatowego w Opocznie oraz w prasie lokalnej.
- Od niniejszej decyzji służy stronom prawo wniesienia odwołania do Wojewody Łódzkiego za pośrednictwem Starosty Opoczyńskiego w terminie 14 dni od dnia podania jej do publicznej wiadomości.
- W trakcie biegu terminu do wniesienia odwołania, zgodnie z art. 127 a ustawy
z dnia 14 czerwca 1960r. Kodeks postępowania administracyjnego, strona może zrzec się prawa do wniesienia odwołania. Z dniem doręczenia Staroście Opoczyńskiemu oświadczenia o zrzeczeniu się prawa do wniesienia odwołania przez ostatnią ze stron postępowania, decyzja staje się ostateczna i prawomocna.
W oryginale podpisał:
Starosta
Marcin Baranowski
Otrzymują :
- Wójt Gminy Żarnów
- Mieszkańcy wsi Kolonia Klew – do rąk sołtysa – z prośbą o powiadomienie mieszkańców poprzez wywieszenie decyzji na tablicy ogłoszeń na okres 14 dni po tym czasie proszę o przesłanie informacji o okresie wywieszenia (2 egz. – 1 egz. dla sołtysa, 2-gi egz. na tablice ogłoszeń)
- Ewidencja gruntów w/m
- a/a
Otrzymują w celu wywieszenia na tablicy ogłoszeń na okres 14 dni oraz w Biuletynie Informacji Publicznej.
Po upływie tego okresu tut. organ prosi o pisemne potwierdzenie okresu wywieszenia.
- Urząd Gminy w Żarnowie
- Starostwo Powiatowe w Opocznie w/m
